حدیث: ای بندگانم! من ظلم کردن را به خود حرام کردم
پبامبر (ص) از خداوند روايت مي كند، روايت شده است كه خداوند مي فرمايد : اي بندگانم! من ظلم كردن را بر خود حرام كرده ام و آن را بين شما حرام گردانيده ام، پس به يكديگر ظلم نكنيد. اي بندگانم! همه ي شما گمراهيد، مگر كسي كه او را هدايت دهم، پس از من طلب هدايت كنيد، شما را هدايت مي دهم. اي بندگانم! همه ي شما گرسنه هستيد، مگر كسي كه من او را طعام دهم، پس از من طعام بخواهيد، شما را طعام مي دهم. اي بندگانم! همه ي شما برهنه هستيد، مگر كسي كه من او را بپوشانم، پس از من طلب پوشش كنيد، شما را مي پوشانم. اي بندگانم! شما شب و روز دچار خطا و اشتباه مي شويد و من بخشنده ي تمامي گناهانم، پس از من طلب بخشش كنيد، شما را مي بخشم. اي بندگانم! شما توان زيان رس اندن به من را نداريد، تا زيانم رسانيد و توان سودرساندن به من را نيز نداريد، تا به من سودي رسانيد. اي بندگان من! اگر اولين و آخرين و جن و انس شما بر يك حالت و حالت قلب متقي ترين فرد خودتان باشيد (يعني همه در بالاتر سطح از تقوا باشد)، اين هيچ چيزي به ملك و قدرت من نمي افزايد. اي بندگانم! اگر اولين و آخرين و جن و انس شما بر يك حالت و حالت قلب فاجرترين فرد از خودتان باشيد (اگر همه در آخرين درجه از فجور باشيد، مانند فاجرترين فرد از شما)، اين ذره اي از ملك من نمي كاهد. اي بندگانم! اگر اول و آخر و جن و انس شما همگي در يك دشت پهناور گرد آيند و از من كمك بخواهند و من نيز به تك تك آن ها، آنچه را خواسته اند، بدهم؛ از خزانه ي من چيزي كاسته نمي شود، مگر به اندازه ي آبي كه يك سوزن فرو برده شده در دريا با خود مي آورد! اي بندگان من! اين فقط اعمال شماست كه من آن ها را برايتان ثبت و ضبط مي كنم و روز قيامت [جزاي] آن را بي كم و كاست به شما خواهم داد، پس اگر كسي از شما به خيري دست يافت، بايد كه خدا را سپاس و ستايش بگويد و اگر كسي چيزي غير از اين نصيبش شد، نبايد جز خودش كس ديگري را سرزنش كند.
حدیث: خداوند می فرماید: « مریض شدم و به عیادتم نیامدی »
پیامبر (ص) فرمودند: خداوند متعال در روز قيامت مي فرمايد: اي فرزند آدم! مريض شدم و به عيادتم نيامدي! بنده در جوابمي گويد: پروردگارا! چگونه تو را عيادت كنم، در حالي كه تو پروردگار جهانياني؟! خداوند مي فرمايد: آيا خبر نداشتي كه فلان بنده ي من مريض شد و تو به عيادتش نرفتي؟ آيا نمي دانستي كه اگر او را عيادت مي كردي، مرا در آنجا مي ديدي؟! اي فرزند آدم! از تو غذا خواستم و به من ندادي! در جواب مي گويد: خدايا! چگونه تو را طعام دهم، در حالي كه تو پروردگار جهانياني؟! خداوند مي فرمايد: فلان بنده ام [وقتي كه] از تو غذا خواست، به او غذا ندادي، آيا نمي دانستي كه اگر به او طعام مي دادي، [پاداش] آن را نزدم مي يافتي؟ اي فرزند آدم! از تو آب خواستم و به من ندادي، انسان مي گويد: خدايا! چگونه به تو آب مي دادم، در حالي كه تو پروردگار جهانياني؟ خداوند مي فرمايد: فلان بنده ام از تو آب خواست و به او ندادي، آيا نمي دانستي كه اگر به او آب مي دادي [پاداش] آن را نزدم دريافت مي كردي؟!
حدیث آخرین کسی که به بهشت میرود
از عبدالله بن مسعود روايت شده است كه گفت: پيامبر (ص) فرمودند: من مي دانم آخرين فردي كه وارد بهشت مي شود، مردي است كه راه مي رود و مي افتد و آتش به صورتش برخورد و آن را سياه مي كند و هرگاه از آن دور مي شود، به سويش برمي گردد و مي گويد: بزرگ و متعال و والامقام است آن كس (خداوند) كه مرا از دست تو نجات داد، به راستي به من چيزي بخشيده است كه به هيچيك از مخلوقاتش از اولين و آخرين نبخشيده است؛ آنگاه درختي برايش برافراشته مي شود (بر او ظاهر مي شود)، مي گويد: خدايا ! مر ا به آن درخت نزديك كن تا زير سايه اش بنشينم و از آب زير آن بنوشم، خداوند متعال مي فرمايد: اي انسان! شايد اگر اين را به تو ببخشم، چيز ديگري از من بخواهي؟ مي گويد: خير، خدايا! و با خدا عهد مي بندد كه چيز ديگري از او نخواهد؛ ولي خداوند متعال عذر او را مي پذيرد، زيرا مي داند كه او چيزي مي بيند كه نمي تواند بر نداشتن آن صبر كند، پس او را به آن نزديك مي كند و او نيز از سايه اش استفاده مي كند و از آبش مي نوشد؛ سپس درخت ديگري برايش برافراشته مي شود (بر او ظاهر مي شود) كه از درخت اولي بهتر و زيباتر است، پس مي گويد: خدايا! مرا به آن درخت نزديك كن تا از آبش بنوشم و زير سايه اش بنشينم، جز اين از تو چيزي نمي خواهم، خداوند مي فرمايد: اي انسان! مگر تعهد نكردي چيز ديگري از من نخواهي؟ سپس مي فرمايد: شايد اگر تو را به آن نزديك كنم، چيز ديگري از من بخواهي؟ ولي خداوند متعال عذر او را مي پذيرد، زيرا مي داند كه ا و چيزي مي بيند كه نمي تواند بر نداشن آن صبر كند، پس او را به آن نزديك مي كند و او زير سايه اش مي نشيند و از آبش مي نوشد؛ سپس درخت ديگري نزديك در بهشت برايش برافراشته مي شود (بر او ظاهر مي شود) كه بهتر از درخت هاي قبلي است، مي گويد: خدايا! مرا به آن درخت نزديك كن تا زير سايه اش بنشينم و از آبش بنوشم، چيزي غير از اين از تو نمي خواهم، خداوند مي فرمايد: اي انسان! آيا با من تعهد نكردي كه چيزي غير از آن (درخت دوم) نخواهي؟ مي گويد: بله، خدايا، فقط اين را به من بده، چيز ديگري ا ز تو نمي خواهم و خداوند متعال عذر او را مي پذيرد، زيرا مي داند كه او چيزي مي بيند كه نمي تواند بر نداشتن آن صبر كند، پس او را به آن درخت نزديك مي كند، وقتي نزديك آن درخت مي شود، صداي بهشتيان را مي شنود و مي گويد: خدايا! مرا وارد بهشت كن، خداوند مي فرمايد: چه چيزي باعث مي شود كه ديگر از من چيزي نخواهي (چه چيزي تو را راضي مي كند كه طلب نكني)؟ آيا اين تو را راضي مي كند كه دنيا و يك برابر آن را به تو ببخشم؟ مي گويد: خدايا! آيا مرا مسخره مي كني، در حالي كه تو پروردگار جهانياني؟ [در اينجا] ابن مسعود خنديد و به حاضرين گفت: آيا از من نمي پرسيد كه چرا خنديدم؟ گفتند: چرا خنديدي؟ گفت: پيامبر (ص) اين چنين خنديدند، گفتند: چه چيزي باعث خنده ي پيامبر (ص) شد؟ گفت: پيامبر از خنده ي پروردگار جهانيان خنديدند، بدان هنگام كه بنده گفت: آيا مرا مسخره مي كني، در حالي كه تو پروردگار جهانياني؟ خداوند فرمودند: من تو را مسخره نمي كنم، بلكه بر آنچه بخواهم توانايم.
حدیث آخرین کسی که از دوزخ بیرون می آید
از ابن مسعود روایت شده که پیامبر(ص) فرمودند: آخرین فردي كه وارد بهشت مي شود، مردي است كه راه مي رود و مي افتد و آتش به صورتشبرخورد و آن را سياه مي كند و هرگاه از آن دور مي شود، به سويش برمي گردد و مي گويد:بزرگ و متعال و والامقام است آن كس (خداوند) كه مرا از دست تو نجات داد، به راستيبه من چيزي بخشيده است كه به هيچيك از مخلوقاتش از اولين و آخرين نبخشيدهاست؛ آنگاه درختي برايش برافراشته مي شود (بر او ظاهر مي شود)، مي گويد: خدايا ! مر ابه آن درخت نزديك كن تا زير سايه اش بنشينم و از آب زير آن بنوشم، خداوند متعالمي فرمايد: اي انسان! شايد اگر اين را به تو ببخشم، چيز ديگري از من بخواهي؟ مي گويد:خير، خدايا! و با خدا عهد مي بندد كه چيز ديگري از او نخواهد؛ ولي خداوند متعال عذر او را مي پذيرد، زيرا مي داند كه او چيزي مي بيند كه نمي تواند بر نداشتن آن صبر كند، پساو را به آن نزديك مي كند و او نيز از سايه اش استفاده مي كند و از آبش مي نوشد؛ سپس درخت ديگري برايش برافراشته مي شود (بر او ظاهر مي شود) كه از درخت اولي بهتر و زيباتر است، پس مي گويد: خدايا! مرا به آن درخت نزديك كن تا از آبش بنوشم و زير سايه اش بنشينم، جز اين از تو چيزي نمي خواهم، خداوند مي فرمايد: اي انسان! مگر تعهد نكردي چيز ديگري از من نخواهي؟ سپس مي فرمايد: شايد اگر تو را به آن نزديك كنم،چيز ديگري از من بخواهي؟ ولي خداوند متعال عذر او را مي پذيرد، زيرا مي داند كه او چيزي مي بيند كه نمي تواند بر نداشن آن صبر كند، پس او را به آن نزديك مي كند و او زير سايه اش مي نشيند و از آبش مي نوشد؛ سپس درخت ديگري نزديك در بهشت برايش
مجادله مومنین با خدا در قیامت
از ابو سعید خدری روايت شده است كه گفت پیامبر(ص) فرمودند: مجادله و گفتگوي مؤمنين در قيامت با خداوند مبني بر نجات برادران شان كه در آتش افتاده اند، شديدتر از مجادله ي هريك از شما در دنيا مبني بر دفاع از حق و حقوق خود است؛ پیامبر(ص)فرمودند: آن ها مي گويند: خدايا! برادران مان، آن ها با ما نماز مي خواندند، با ما روزه مي گرفتند، با ما فريضه ي حج را به جاي مي آوردند. اما آن ها را در آتش اند اختي؛ پیامبر (ص) فرمودند: خداوند مي فرمايد: برويد و هركس از آن ها را شناختيد، بيرون بياوريد؛ پیامبر (ص) فرمودند: مي روند و آن ها را با چهره هايشان مي شناسند؛ آتش برخي را تا نيمه ي ساق ها در خود گرفته است و برخي را نيز تا قوزك پا، آن ها را بيرون مي آورند؛ سپس مي گويند: خدايا! آن هايي را كه به ما دستور دادي، از آتش بيرون آورديم؛ پيامبر(ص) فرمودند: خداوند مي فرمايد: بيرون بياوريد هركس را كه در قلبش به وزن ديناري (كنايه از مقدار كم) ايمان دارد؛ سپس فرمودند: بيرون بياوريد هركس را كه در قلبش به وزن نصف ديناري ايمان دارد، تا اين كه مي فرمايد: [بيرون بياوريد] هركس را كه ذره اي ايمان در قلبش است.
حديث: دوزخيان دچار گرسنگي مي شوند
از ابودرداء (ع) روايت شده است كه گفت: پيامبر (ص) فرمودند: دوزخيان دچار گرسنگي كرده مي شوند و عذاب آن ها را دوبرابر مي كند؛ آنگاه آنان طلب غذا مي كنند تا آن ها را از گرسنگي نجات دهد، پس غذايي از ضريع به آن ها داده مي شود؛ غذايي كه نه آن ها را سير مي كند و نه آن ها را از گرسنگي نجات مي دهد، باز دوباره طلب غذا مي كنند، پس غذايي به آن ها داده مي شود كه در گلوهايشان گير مي كند و آن ها را بيشتر اذيت خواهد داد، آن وقت وضعيت خود را در دنيا به ياد خواهند آورد كه براي پايين رفتن غذا از گلو، از نوشيدني استفاده مي كردند، پس نوشيدني طلب مي كنند، آب بسيار داغ در ظرفي با قلاب هاي آهني به آن ها داده مي شود، چنان داغ است كه هرگاه به صورت هايشان نزديك مي شود، صورت هايشان را كباب مي كند و هرگاه به شكم شان وارد شود، داخل شكم شان را پاره مي كند؛ سپس برخي به برخي ديگر مي گويند: نگهبانان جهنم را [به كمك] بخوانيد؛ آن ها را مي خوانند، آن ها نيز در جواب شان مي گويند: آيا مگر پيامبران تان آيه هاي روشن و دلايل آشكاري را برايتان نمي آوردند؟ مي گويند: بله، مي گويند: پس خودتان از خداوند درخواست كنيد، ولي درخواست كافران به جايي نمي رسد و جز سر در گمي و گمراهي نتيجه اي ندارد؛ پيامبر (ص) فرمودند: سپس برخي به برخي ديگر مي گويند: مالك را بخوانيد (مسؤول نگهبان هاي جهنم)؛ آن ها نيز مي گويند: اي مالك! از پروردگارت بخواه ما را بميراند تا از اين عذاب نجات يابيم؛ پيامبرفرمودند: و مالك به آن ها اينچنين جواب مي دهد: شما در اينجا مي مانيد و مرگ و ميري در كار نيست – اعمش مي گويد: به من خبر داده شد كه زمان دعاي دوزخيان و جواب مالك، هزار سال طول مي كشد – پيامبر (ص) فرمودند: برخي به برخي ديگر مي گويند: پروردگارتان را بخوانيد، زيرا هيچكس بهتر از پروردگارتان نيست، آن ها نيز مي گويند: خدايا! بدبختي ما كه ناشي از معاصي است، بر ما چيره گشته است و ما مردما ني گمراه بوديم، خدايا! ما را از آتش دوزخ بيرون بيار و اگر بعد از نجات به كفر و عصيان و انجام معاصي برگشتيم، آن وقت ما ستمگر خواهيم بود و مستحق هرگونه عذاب هستيم؛ پيامبر (ص) فرمودند: خداوند به آن ها جواب مي دهد: خفه شويد و بدانجا برگرديد و با من سخن نگوييد؛ آن وقت، اينجاست كه از هر خيري مأيوس مي شوند و شروع به آه كشيدن و حسرت خوردن و واويلاگفتن مي كنند.
حديث: اثبات اين كه مؤمنين پرودرگارشان را در آخرت مي بينند
از پيامبر (ص) روايت شده است كه فرمودند: وقتي كه بهشتيان وارد بهشت مي شوند، خداوند متعال مي فرمايد: آیا افزون بر نعمت هايي كه به شما بخشيده ام،چيز ديگري مي خواهيد؟ بهشتيان عرض مي كنند: آيا چهره هايمان را شاداب و نورانينكردي؟ آيا ما را به بهشت داخل نكردي و از آتش جهنم نجات ندادي؟ پيامبر (ص) فرمودند: آنگاه پرده برداشته مي شود [و آنان به پررودگارشان نظر مي كنند] و ديگر پيش آن ها چيزي محبوب تر از نظر به پروردگار به آنان (بهشتيان) داده نشده است. از جابر بن عبدالله روايت شده است كه گفت: پيامبر (ص) فرمودند: بهشتيان در نعمت هاي بهشتي خويشند كه ناگهان نوري بر آن ها مي تابد، سرهايشان را به سوي نور بلند مي كنند، خداوند از بالايشان بر آن ها مشرف مي شود و مي فرمايد: اي بهشتيان! سلام و درود بر شما باد؛ پيامبر (ص) فرمودند: اين (سلام) همين كلام خداوند در قرآن سوره (یس:58) است،« از سوي پروردگار مهربان به ايشان (بهشتيان) درود و تهنيت گفته مي شود » پیامبر (ص) فرمودند: پس خداوند به بهشتيان نظر مي كند و آن ها نيز به خداوند نظر مي كنند و تا زماني كه به خداوند مي نگرند،به هيچ نعمتي توجه نمي كنند، اين نگريستن ادامه دارد تا اين كه برايشان حجاب فرود آورده مي شود، اما نور و بركتش بر آن ها در جايگاه شان باقي مي ماند.
حديث: خطاب خداوند به بهشتيان
از ابوسعيد خدري روايت شده است كه گفت: پيامبر (ص) فرمودند: خداوند به بهشتيان مي فرمايد: اي بهشتيان! آن ها جواب مي دهند: لبيك اي پروردگار! ما فرمانبردار و آماده ي خدمتيم! خداوند مي فرمايد: آيا راضي و خشنود شده ايد؟ مي گويند: چرا راضي نباشيم و حال آن كه تو به ما نعمت هايي ارزاني داشته اي كه به هيچيك از مخلوقاتت نبخشيده اي، خداوند مي فرمايد: من بهتر از اين را به شما مي بخشم، مي گويند: پرودگارا! چه چيزي بهتر از اين است؟ مي فرمايد: رضايت و خشنوديم را بر شما نازل مي كنم و بعد از آن هرگز از شما ناراضي نمي شوم.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
خداوند هرگز از مؤمنين ناراحت و خشمگين نشده است، اما معني اين كه فرمودند: و بعد از آن هرگز از شما ناراحت نمي شوم دادن يك نوع اطمينان خاطر به بهشتيان است، مبني بر اين كه هميشه و جاودانه در اين جايگاه پر از رحمت و مغفرت و نعمت باقي خواهند ماند.
حديث: خداوند مي فرمايد: از دوزخ بيرون بياوريد هركس را كه
به اندازه ي سنگيني دانه اي خردلي ايمان در قلبش است
از ابوسعيد خدري روايت شده است كه پيامبر (ص) فرمودند: وقتي كه بهشتيان وارد بهشت مي شوند و دوزخيان وارد دوزخ، خداوند خطاب به فرشتگانش مي فرمايد: هركس را كه به اندازه ي سنگيني دانه ي خردلي ايمان در دلش وجود دارد، از آتش بيرون بياوريد؛ انگاه آن افراد در حالي كه سوخته و سياه و تبديل به زغال شده اند، از آتش بيرون آورده و در رودخانه ي حيات انداخته مي شوند و آنان همچون آن دانه اي كه در مسير سيل – يا (شك راوي) در وسط سيل – مي رويد، جان مي گيرند و پيامبر (ص) فرمودند: ديده ايد كه چگونه زردفام و خميده و پيچان، مي رويد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
از تمامي اين مباحث كه بگذريم ما مسلمانان به آنچه از پيامبر(ص) به طور يقين رسيده است، مؤمن خواهيم بود و در باره ي كيفيت آن جستجو نخواهيم كرد و تمامي اين مسايل را از قدرت لايزال خداوند، بعيد نمي دانيم.
حديث: نابودشدن مرگ بر پل صراط
از ابوهريره روايت شده است كه گفت: پيامبر (ص) فرمودند: روز قيامت مرگ آورده مي شود و بر پل صراط ايستانده و گفته مي شود: اي بهشتيان! بهشتيان با ترس از اين كه از جايگاهي كه در آن هستند، خارج شوند، مي آيند و متوجه صدايي كه آن ها را مورد خطاب قرار داده است، مي شوند، سپس گفته مي شود: اي اهل آتش! دوزخيان نيز با خوشحالي و به اين اميد كه از آتش نجات يابند، مي آيند و متوجه صدايي كه آن ها را مورد خطاب قرار داده است، مي شوند؛ سپس خطاب به آن ها گفته مي شود: آيا اين را مي شناسيد؟ جواب مي دهند: بله، اين مرگ است؛ پيامبر (ص) فرمودند: آنگاه امر مي شود كه مرگ بر پل صراط ذبح و از بين برده شود و آنگاه، خطاب به هردو گروه گفته مي شود: در جايي كه هستيد و مستقر شده ايد، جاودانه بمانيد، زيرا در آنجا جاودانگي است و ديگر مرگي نيست.
الهی...
خدایا در من چه دیده ای که...
اگر دلتنگ شدی...
خداوند متعال می فرماید
سخنانی از خدا
اهميت ذكر خدا
مجموعه احادیث قدسی
پرسش و پاسخ معراج